info@profdrhaydarbasenstitusu.org

Millet egemenliğine dayalı yönetim
27/10/2014 Köşe Yazısı 123
Çarşamba günü cumhuriyetin ilanının 91'inci yıldönümünü kutlayacağız.Milletin, egemenliği kendi elinde tuttuğu ve bunu belirli süreler için seçtiği vekilleri aracılığıyla kullandığı yönetim biçimi olarak tarif edilir cumhuriyet?Atatürk'ün, padişahlık idaresinin yerine cumhuriyeti Türk milletine armağan etmesi, millet iradesine verdiği değerin ifadesidir. Cumhuriyete giden süreç incelendiğinde, esasen bu düşüncenin Atatürk'ün fikriyatında hep var olduğu görülecektir. "...ben ulusun vicdanında ve geleceğinde sezdiğim büyük gelişme yeteneğini, bir ulusal sır gibi vicdanımda taşıyarak yavaş yavaş bütün toplumumuza uygulatmak zorundayım" derken cumhuriyet fikrini ulusal bir sır olarak ifade etmiştir.Bu sırrın ilk şifresi, 23 Nisan 1920'de açılan ilk Millet Meclisi ile verilmiştir.Yönetimin padişah iradesinden alınıp millete devredilmesi elbette Osmanlı'nın mirası olan milletle yapılması zor bir hadisedir. Ancak yönetimde millet egemenliği Ata'ya göre, dikta rejiminin tek panzehiridir ve şarttır.Nutuk notlarında cumhuriyetle ilgili şöyle demektedir:"?halk milli egemenliğe yönelen bütün tehditleri ve tehlikeleri önlemelidir? Cumhuriyet fazilete dayanırken, sultanlık korku ve baskıya dayanmaktadır." Yine Nutuk notlarında iyi idare hakkında da ipuçları vermiştir, Türkiye Cumhuriyeti devletinin kurucusu: "Bir yönetimin iyi ve kötü olduğunu belirten bazı kriterler vardır. Bunlardan biri milletin mutlu ve güvenli kılınması, diğeri ise hür ve bağımsız olmasıdır. Bu ilkelere uyan yönetimlere iyi, uymayanlara ise kötü diyebiliriz."Atatürk'ün millet egemenliğine emanet ettiği yeni devlet anlayışının özünde Türk milletine mensup olmanın verdiği gurur vardır. Tek kişinin ve bir ailenin saltanatının kaldırılması konusunda İzmir'de halka şunları söylemişti:"?bugünkü devrimi yapanlar ve onu sonuna kadar götürmeye karar verenler, karşılarına çıkan olumsuz kuvvetleri, çıktığı noktada ezebilecek güce, yeteneğe ve önleme sahiptirler? tekrar kesinlikle belirtirim ki, milletin iradesi sonsuzdur?"Bu sonsuz irade, mensubu olduğu Türk milletini mutlu; devletini de bağımsız kılmaya muktedirdir.Yüce Türk milleti!Atatürk'ün bizlere bıraktığı en büyük mirası olan cumhuriyet, aslında bizleri bizlere emanet etmektir.Ve yine O'nun ifadesi ile cumhuriyet, milletin gücünün farkına varmasının yöntemidir.Millet kavramının içine giren, Türkler, Kürtler, Lazlar, Çerkezler, Yezdaniler, Keldaniler? Hepimiz Türk milleti olarak biriz, beraberiz.İçinden geçtiğimiz sıkıntılı dönem bizleri dışarıdan akıl almaya ve idareye mecbur etmemelidir. Kendi kendimizi idarenin yöntemi olan cumhuriyetten vazgeçmemize imkân yoktur.Türk toprağı ne kadar kutsalsa, Türkiye Cumhuriyeti devletini simgeleyen ay-yıldızlı bayrak ve bizi tanımlayan Türk milleti kavramı da o kadar kutsaldır.Üniter yapının değişmesinden bahsedildiği bugünlerde tam tersine bizleri yönetimde söz sahibi yapan cumhuriyete ve üniter yapıya eskisinden daha da kuvvetle sahip çıkmaya mecburuz.